Is vruchtensap gezonder dan frisdrank?

Fruit is gezond, dan is vruchtensap dat toch ook? Toch wordt vruchtensap vaak vergeleken met frisdrank en is het advies om er niet teveel van te drinken. Het staat zelfs niet meer in de Schijf van vijf van het Voedingscentrum. Waarom is dat, en is dat terecht?

Door: Rob van Berkel, diëtist. 

Wat maakt fruit gezond?

Het zal niet als een verassing klinken dat de consumptie van fruit is geassocieerd met verschillende gezondheidsvoordelen [1]. Het standaard voedingsadvies is dan ook om voldoende fruit te eten. De richtlijn van het Voedingscentrum is iedere dag ten minste twee stuks (200 gram). Helaas haalt slechts 15% van de volwassenen deze richtlijn [2]. Wat fruit precies zo gezond maakt is moeilijk te zeggen. Waarschijnlijk is het de combinatie van voedingsvezels, vitamines, mineralen en talloze bioactieve stoffen.

Is vruchtensap gezond?

Door fruit te persen houd je met name het vocht en de suikers over. Dat heeft voor velen het nadeel dat je er snel en haast ongemerkt een behoorlijk aantal calorieën mee binnen kunt krijgen. Een glas appelsap verzadigt immers niet zo goed als een appel [3]. Voor het lichaamsgewicht is vruchtensap dan ook vergelijkbaar met frisdrank. Je komt er makkelijk van aan als je er teveel van drinkt [4]. Wat echter vaak onderbelicht blijft is dat behalve suiker er ook (fijngemalen) voedingsvezels, vitamines, mineralen en bioactieve stoffen in het vruchtensap zitten. Dit zien we met name bij versgeperst vruchtensap. Wanneer vruchtensap is bereid uit vruchtenconcentraat en/of een hittebehandeling heeft gehad neemt de voedingswaarde af. We zien wel, in ieder geval bij kinderen, dat het drinken van 100% vruchtensap is geassocieerd met een hogere inname van voedingsvezels, vitamine C, magnesium en kalium [5]. Behalve nadelen zijn er dus ook voordelen, hoewel die van vers fruit groter zijn. De nadelen wegen bovendien voor veel mensen (die op hun gewicht moeten letten) zwaarder dan de voordelen, waardoor het advies is om er niet teveel van te drinken.

Nadelen van frisdrank

In frisdrank zitten ongeveer evenveel calorieën als in vruchtensap, maar de nuttige voedingsstoffen ontbreken. Wel zijn er stoffen aan toegevoegd zoals voedingszuren, aroma’s, kleurstoffen en cafeïne, maar die verbeteren de voedingswaarde niet. Daarmee heeft frisdrank wel de nadelen van vruchtensap (risico op overgewicht, aantasting tandglazuur) maar niet de voordelen (gunstige voedingsstoffen). Het advies is dan ook om er niet teveel van te drinken.

Conclusie: is vruchtensap gezonder dan frisdrank?

Suikerhoudende dranken kun je beter niet teveel drinken, maar als je daarvoor kiest, kun je beter kiezen voor vruchtensap dan voor frisdrank.

 


Referenties

• Aune D, Giovannucci E, Boffetta P, Fadnes LT, Keum N, Norat T, Greenwood DC, Riboli E, Vatten LJ, Tonstad S. Fruit and vegetable intake and the risk of cardiovascular disease, total cancer and all-cause mortality-a systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies. Int J Epidemiol. 2017 Feb.
• Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Voedselconsumptie in 2012-2014 vergeleken met de Richtlijnen goede voeding 2015. RIVM 2017.
• Flood-Obbagy JE, Rolls BJ. The effect of fruit in different forms on energy intake and satiety at a meal. Appetite. 2009 Apr;52(2):416-22.
• Malik VS, Pan A, Willett WC, Hu FB. Sugar-sweetened beverages and weight gain in children and adults: a systematic review and meta-analysis. Am J Clin Nutr. 2013 Oct;98(4):1084-102.
• Crowe-White K, O'Neil CE, Parrott JS, Benson-Davies S, Droke E, Gutschall M, Stote KS, Wolfram T, Ziegler P. Impact of 100% Fruit Juice Consumption on Diet and Weight Status of Children: An Evidence-based Review. Crit Rev Food Sci Nutr. 2016;56(5):871-84.