Wat is zwaarder, spier of vet?

Spier is een actief soort weefsel. Dat wil zeggen dat het ‘leeft’; het heeft een eigen bloedtoevoer en stofwisseling. Spieren groeien, spieren sterven af… Dit heeft invloed op de spiermassa. Daarnaast kun je spieren behalve groter, ook sterker maken. Dit is de spierkracht. Omdat spieren levend weefsel bevatten, kosten ze ook energie om in leven te houden. Iemand met een veel spiermassa heeft een hogere ruststofwisseling dan iemand met weinig spieren.

Vet is niet levend; het is minimaal doorbloedt. Het levert warmte en energie, en beschermt gevoelige plekken in het lichaam tegen stoten (voetzolen, zitvlak), maar verder doet het vrij weinig voor het lichaam. Daarom kan het er bij een plastisch chirurg zo makkelijk uitgezogen worden door middel van een liposuctie. Een ander soort vetweefsel vinden we tussen onze organen, het zogeheten viscerale vet. Dit weefsel is wél actief, bijna net als spiermassa. Het maakt een hoop hormonen aan die het risico op hart- en vaatziekten, diabetes, en waarschijnlijk zelfs kanker sterk verhogen. Dit vet wil je dus al helemaal zo laag mogelijk hebben.

Er wordt in de gezondheidswereld te veel gekeken naar de Body Mass Index (BMI), waarbij wordt gekeken naar de verhouding tussen de lengte en het gewicht van de gemeten persoon. Als je de BMI uitrekent van een fanatieke sporter, kom je bij hogere spierpercentages veel hoger uit, dan bij hoge vetpercentages. In de praktijk komt het zelfs voor dat drooggetrainde sporters eigenlijk de diagnose ‘morbide obesitas’ hadden kunnen krijgen, zonder ook maar een grammetje vet te hebben. Een goed voorbeeld hiervan, is Arnold Schwarzenegger, die tijdens competities een gewicht van 107 kg had bij een lengte van 1.88. In bulk-periodes liep dit op tot 120 kg. Dat zijn BMI’s van 30.3 en 34, terwijl er vanaf 25 al gesproken zou kunnen worden van overgewicht.